Pedagogika - studia II stopnia

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: posługiwania się podstawowymi ideami, pojęciami i opozycjami w obrębie refleksji etycznej; identyfikowania obszarów funkcjonowania wartości i norm etycznych; analizy współczesnych dylematów etycznych.

Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia socjologii wiedzy. Wiedza potoczna. Wiedza naukowa. Wiedza deskryptywna. Wiedza normatywna. Kryzys i granice poznania naukowego. Podstawowe pojęcia socjologii politycznej. Sfera publiczna a sfera prywatna. Źródła i sposoby legitymizacji instytucji publicznych. Typy ładu społecznego. Typy ideologii. Różne odmiany europejskiego liberalizmu. Globalizacja. Kategoria zmiany społecznej. Podstawowe pojęcia socjologii młodzieży. Orientacje życiowe. Szanse edukacyjne. Awans społeczny. Kapitał społeczny. Wykluczenie. Marginalizacja. Patologie społeczne.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i stosowania w procesie badawczym różnych typów wiedzy jako opisu rzeczywistości społecznej, funkcji i zadań podstawowych instytucji życia publicznego, typów ładu społecznego i adekwatnych do nich systemów ideologicznych; rozumienia problemów swojego pokolenia; podejmowania się roli animatora w sferze publicznej; rozpoznawania grup zagrożonych i zmarginalizowanych w celu podjęcia aktywności na rzecz ich emancypacji.

6. Kształcenie w zakresie współczesnych problemów psychologii

Treści kształcenia: Pojęcie rozwoju i zmiany rozwojowej. Zmiany progresywne i regresywne. Metody badania zmian rozwojowych. Główne modele rozwoju człowieka. Charakterystyka czynników i kontekstów rozwoju. Dynamiczny interakcjonizm w podejściu do rozwoju. Rozwój poznawczy. Rozwój emocjonalny. Rozwój społeczny. Rozwój moralny. Rozwój osobowości. Charakterystyka okresów rozwojowych: dzieciństwo, dorastanie, dorosłość. Człowiek jako istota społeczna. Spostrzeganie społeczne i jego deformacje. Poznanie społeczne. Postawy społeczne. Interakcje interpersonalne: komunikacja werbalna i niewerbalna. Grupy społeczne – ich struktura i dynamika. Wpływ społeczny: konformizm, uległość, zmiana postaw. Aprobata społeczna. Porównania społeczne a obraz siebie i innych. Atrakcyjność interpersonalna. Zachowania prospołeczne. Zachowania antyspołeczne. Współpraca i rywalizacja. Stereotypy i uprzedzenia.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania różnych modeli rozwoju i uwarunkowań świadomości; analizowania procesów rozwoju psychicznego i kolejnych okresów rozwojowych; wykorzystywania wiedzy w interakcjach edukacyjnych; oceny poziomu rozwoju i rozpoznawania zmian rozwojowych we wszystkich sferach; wspomagania rozwoju innych; efektywnej pracy nad własnym rozwojem.

B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH

1. Kształcenie w zakresie andragogiki

Treści kształcenia: Pojęcie i przedmiot andragogiki – działy, nauki wspomagające, język i metodologia badań. Potrzeby kształcenia dorosłych wypływające z postępu technicznego, technologicznego i organizacyjnego oraz niedomagań kształcenia dzieci i młodzieży. Cechy współczesnej edukacji dorosłych – wielość organizatorów, ustawiczność, otwartość. Typy i nurty (dyplomowy i bezinteresowny, formalny i nieformalny) edukacji dorosłych. Funkcje społeczne edukacji dorosłych – istota, rodzaje i ewolucja. System edukacji dorosłych, formy i instytucje – ich klasyfikacja oraz główne cechy. Szkolnictwo dla dorosłych – rodzaje, trendy w dotychczasowym rozwoju, poziomy, specyfika organizacyjna i metodyczna kształcenia. Kurs formą edukacji dorosłych: cechy, klasyfikacja, specyfika organizacyjna i metodyczna kształcenia. Uczelnie wszechnicowe jako instytucje kształcenia dorosłych: cechy, rodzaje (uniwersytet powszechny, uniwersytet III wieku), specyfika nauczania. Istota popularyzacji nauki, techniki i sztuki – formy (odczyt, wystawa), poziomy i cechy, organizacja i metodyka. Edukacja na odległość – rodzaje (z pomocą radia, filmu, CD, internetu), specyfika organizacyjna i metodyczna, zagadnienia edukacji niestacjonarnej i uniwersytetu otwartego. Edukacja poprzez sztukę i rozrywkę – amatorska twórczość artystyczna oraz aktywność hobbistyczna w obszarze sztuki. Kształcenie dorosłych – struktura, zasady, metody i organizacja, stosowane środki dydaktyczne. Potrzeby, możliwości i organizacja wychowania człowieka dorosłego w różnych środowiskach (terytorialnym, zakładzie pracy, stowarzyszeniu społecznym, miejscu wczasowania). Pracownicy oświaty dorosłych – ilość, rodzaje, kształcenie, osobowość, zakres pracy, społeczne funkcje. Edukacja dorosłych w innych krajach – rozwój, współczesne osiągnięcia. Międzynarodowa współpraca w zakresie edukacji dorosłych – działalność stowarzyszeń społecznych i korporacji międzynarodowych.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: dostrzegania i diagnozowania potrzeb edukacyjnych ludzi różnych środowisk społecznych (lokalnych i zawodowych) oraz odmiennego wieku (młodzi, dorośli, seniorzy); wyboru odpowiednich form kształcenia ludzi z różnych środowisk i różnych kategorii wieku; opracowywania programów kształcenia dorosłych w wymienionych środowiskach i kategoriach wiekowych; organizowania i realizowania procesu kształcenia i wychowania w instytucjach edukacji dorosłych (różne strategie, rozmaite metody, odmienna organizacja); pomiaru efektów procesu kształcenia; naukowego opisu poziomu wykształcenia ludzi dorosłych; samodoskonalenia zawodowego.

2. Kształcenie w zakresie pedagogiki ogólnej

Treści kształcenia: Język pedagogiki – budowanie systemu kategorialnego różnych odmian pedagogiki współczesnej w kontekście mapy pojęciowej pedagogiki tradycyjnej. Cywilizacyjno-kulturowe uwarunkowania: (1) powstania i ewolucji tożsamości pedagogiki, (2) zmiany relacji między teorią a praktyką edukacyjną oraz (3) wielości współczesnych pedagogii i zróżnicowania ich recepcji. Filozoficzne problemy wychowania (ontyczne i aksjologiczne). Teoretyczne i metodologiczne problemy badań nad procesami edukacyjnymi oraz dyskursami edukacyjnymi (i dyskursami o edukacji).

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia podstawowej wiedzy o rozwoju pedagogiki i praktyki edukacyjnej (w tym także oświatowej) oraz zmienności i złożoności relacji między teorią i praktyką edukacyjną; poprawnego posługiwania się kategoriami pojęciowymi współczesnej pedagogiki; budowania mapy pojęciowej dla wybranych orientacji pedagogicznych i pedagogii; poprawnego formułowania problemów praktycznych; tworzenia dyrektyw i projektów praktycznego działania edukacyjnego; formułowania problemów badawczych osadzonych w kontekście filozoficznym, teoretycznym i historycznym.

3. Kształcenie w zakresie pedagogiki porównawczej

Treści kształcenia: Metody badań w pedagogice porównawczej. Główne nurty pedagogiki porównawczej. Szkolnictwo różnego szczebla we współczesnych systemach oświatowych. Modele wyższych uczelni. Modele uczelni amerykańskich i europejskich. Modernizacja programów kształcenia, zmiany organizacyjno-prawne. Problematyka selekcji szkolnej i zawodowej (miejsce i czas dokonywania selekcji oraz instytucje przeprowadzające ją), odsiewu i drugoroczności. Realizacja obowiązku szkolnego w różnych systemach oświatowych. Rola szkół sektora państwowego, publicznego oraz prywatnego. Uprawnienia oraz obowiązki (status prawny) nauczycieli w krajach Europy. Sposoby zarządzania oświatą. Główne problemy w kierowaniu oświatą. Zasady przygotowywania i przeprowadzania reform oświatowych – stanowisko pedagogiki, kół rządowych oraz partii politycznych w kwestii reform oświatowych mających miejsce w latach 90-tych na świecie. Międzynarodowe organizacje i stowarzyszenia prowadzące badania pedagogiczne. Oświata dorosłych i kształcenie permanentne.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wartościowania zjawisk wychowawczych w różnych układach rzeczywistości; analizy rozwiązań praktycznych występujących w różnych systemach edukacyjnych; doskonalenia systemu oświatowego; zrozumienia relacji, jakie istnieją między społeczeństwem a oświatą.

4. Kształcenie w zakresie pedeutologii

Treści kształcenia: Wiedza o nauczycielu – zawód czy misja, zmienność funkcji zawodowych, źródła zmienności. Charakter działania pedagogicznego – intelektualność, niestandardowość, niewymierność rezultatów, techniczność a komunikacyjność działań. Prawa i obowiązki ucznia. Konwencja Praw Dziecka. Warsztat pracy pedagoga. Moralno-etyczne problemy zawodu – cechy swoiste wolności i odpowiedzialności nauczyciela, relatywizm etyczny a moralność „kodeksowa”. Prawa i obowiązki nauczyciela. Nauczyciel w UE i w świecie zglobalizowanym. Elementy prawa dla pedagogów.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia różnic między genezą, treścią a efektami odmiennych koncepcji kształcenia nauczycieli; samodzielnego kształtowania prospołecznych zachowań; refleksji nad własną pedagogiczną praktyką; rozumienia różnorodnych, społeczno-kulturowych kontekstów tej roli; krytycznego widzenia współczesnych możliwości i ograniczania roli nauczyciela; rozumienia źródeł normatywnego przeciążenia roli.

IV. INNE WYMAGANIA

1.      Kształcenie winno obejmować wszystkie treści podstawowe oraz wszystkie treści kierunkowe w wymiarze 30 godzin każdy z zakresów kształcenia.

2.      Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS.